Aansturing en Automatiseren met Koploper.

Inleiding

Voor de aansturing van mijn baan zowel handmatig als geautomatiseerd maak ik gebruik van het gratis programma Koploper van PaHaSoft.
Dit programma is zeer veel omvattend en kan gebruikt worden in combinatie met systemen van veel fabrikanten. De keerzijde van dit alles is dat je wel even je weg moet vinden in het ogenschijnlijke woud van instellingen. Nu zijn er naast een zeer complete handleiding ook voor de beginners handleidingen te vinden.
Vooral het tekenen van het schematische baanontwerp vergt wel wat oefening.
Als er iemand in je omgeving is die je op weg kan helpen, maak er da gebruik van.

In Koploper maak je van het echte fysieke baanontwerp een schematische presentatie met daarin alle elementen (vooral de wissels, elke wissel heeft zijn eigen DCC adres) die op de echte baan aanwezig zijn.

Elke trein/locomotief moet je ook opgeven (elke locomotief heeft zijn eigen loc adres). Zonder verder te automatiseren kan Koploper gebruikt worden om via het scherm alle wissels handmatig te bedienen (scheelt heel veel knopjes) en meerdere treinen te gelijk  bedienen via zogenaamde rijwindows.

Intellibox IR centrale.

\

Voor de aansturing van mijn baan maak ik gebruik van de Intellibox I centrale van Uhlenbrock. Op het Webportal van de firma Hobbytime is veel informatie over o.a. deze centrale te vinden. Er is nu ook een nieuwere en luxere versie Intellibox II te koop.

De handleiding van de IB-IR is hier te downloaden

Handleiding Intellibox IR Intellibox IR.pdf (2.37MB)

Handleiding Intellibox IR

Intellibox IR.pdf (2.37MB)

Hieronder een korte beschrijving van de Intellibox IR (geleend van Hobbytime):

Meer dan 15 jaar geleden introduceerde de firma Uhlenbrock een bijzondere digitale centrale die twee verschillende systemen (protocollen) aankon: namelijk DCC en Motorola. DCC is inmiddels in de modelspoorwereld de internationale standaard voor digitaaltechniek. Märklin daarentegen werkt met de Motorola techniek. Uhlenbrock was dus de eerste die het mogelijk maakte om beide protocollen met één en dezelfde centrale aan te sturen. Deze centrale werd de Intellibox genoemd. Door zijn veelzijdigheid was de Intellibox van meet af aan voor veel modelspoorders een van de populairste digitale centrales. Er zijn in de loop der jaren meerdere technische uitvoeringen van deze centrale geleverd. Ook het Twin-Center van Fleischmann en de centrale van Piko zijn van de Intellibox afgeleid.

De Intellibox is efficiënt en goedkoop, en dus het ideale hoofdkwartier voor modelspoorder die verder gaan in digitale technologie en willen nog steeds alle belangrijke functies van een digitaal gestuurde aanstuurbedieningspaneel al hebben. Hij kan 32 locomotieven tegelijk aandrijven en tot 2048 wissels en seinen schakelen. De Intellibox Basic kan op gelijk en wisselstroom worden gebruikt. Decoders voor loc-, functie-, punt- en schakelaars in het DCC- en Motorola- gegevensformaat van verschillende fabrikanten kunnen op één systeem worden gebruikt. Extra digitale componenten kunnen gemakkelijk en comfortabel via LocoNet, het universele modelspoor netwerk, op de Intellibox Basic worden aangesloten. Het LCD-display met achtergrondverlichting heeft een duidelijk gestructureerde gebruikersinterface. Voor de displays in het configuratiescherm kan worden gekozen als de taal Duits, Engels, Frans, Italiaans, Spaans, Portugees, Nederlands, Zweeds, Deens. De centrale eenheid coördineert de afzonderlijke componenten, verwerkt de inkomende gegevens en genereert de verschillende digitale signalen. 128 snelheidsstappen - 9 999 decoderadressen

Het aantal beschikbare rijstappen en adressen is afhankelijk van het respectieve merk van de decoder. De Intellibox Basic ondersteunt in principe alle snelheidsniveaus en decoderadressen die de decoders bieden in het betreffende gegevensformaat. Met de twee snelheidsregelaars kunnen twee locomotieven onafhankelijk worden bediend via grote, handige bedieningsknoppen.

De encoders zonder eindstop nemen automatisch de opgeslagen snelheid van de nieuw geselecteerde locomotieven over wanneer de loc wordt vervangen. De snelheidsregelaars kunnen worden gebruikt als DC-touringcars met middenpositie of als AC-transformatoren met omkeer schakelaar knop. In de DCC-modus ondersteunt. De Intellibox Basic kan tot 10 000 speciale functies per locomotief. Ja, je hebt het goed gelezen. De functies f0-f12 kunnen direct worden geschakeld, de andere functies door nummerinvoer op het toetsenbord. Met de Intellibox Basic kan elke LISSY / MARCo-ontvanger worden gecontroleerd. Als een loc met LISSY-zender wordt gedetecteerd, wordt het locadres weergegeven in het midden van het Intellibox-display. Met een druk op de knop kan de loc zonder invoer van het locadres of de locnaam worden overgedragen aan de snelheidsregelaar, die een gedefinieerde LISSY / MACo-ontvanger heeft gepasseerd.

Mijn toepassing

Ik maak op dit moment alleen gebruik van het DCC protocol. Alhoewel wissels en treinen direct met de centrale kunt bedienen is dit voor een grote baan niet te doen. Daar voor maak ik gebruik van het programma Koploper van PaHaSoft.

Aansluiten van Koploper op de Intellibox IR

De Intellibox I kan alleen via een seriële verbinding (RS-232) aangesloten worden. De nieuwere versies maken gebruik van een USB verbinding.
Als je voor de aansturing gebruik maakt van een Laptop heb je vaak een probleem omdat die meestal geen RS-232 (COM poort) meer hebben. Hiervoor zij USB naar Serie adapters te koop. Ik gebruik zelf Digitus adapter, kost ca. € 23 bij o.a. Informatique.

Aansluitingen van de Intellibox IR

Op de foto van de achterkant zijn diverse aansluitingen te zien. De volgende zijn voor mij relevant:

S88 bus

Voor terugmelding van bezetmeldingen via Littfinsky RM-88-N modules (7x)

Booster

Deze uitgang is bij mij aangesloten op een Littfinsky 2,5A booster DB-2 voor de aansturing van alle wisseldecoders.

DCC booster

Deze uitgang is verbonden met de eigenbouw 8A DCC booster via een interface kaartje.

Aansluiting:

1. C = signaal +
2. D = signaal -
3. E = kortsluiting
   

Gecombineerde connector voor:

• Voeding 16V~
• DCC uitgang voor de rijbaan sporen (maximaal 1A)
  Deze uitgang heb ik nu niet in gebruik. Voor testdoeleinden is hij echter wel handig vanwege de goedwerkende kortsluiting-detectie.
  
• DCC uitgang voor programmeerspoor
  Deze uitgang gebruik ik via mijn programmeer omschakelaar.
  

Computer

Een RS232 aansluiting die via een RS232-USB adapter op de laptop wordt aangesloten.